dil (organ) ne demek?
Dil, ağız içinde bulunan ve tat alma
duyusunu gerçekleştiren, kaslardan yapılmış bir
organdır. Ayrıca yiyecekleri çiğneme ve yutma
işlemlerine yardım eder, insanlarda konuşmayı da sağlar.
Anatomisi
Dil papillaları
Dile pürüzlü bir görünüm veren, dilin üst yüzeyinde ve yanlarında yer
alan minik çıkıntılara verilen isimdir. İçlerinde tat tomurcukları
bulundururlar. Bu tomurcuklar içerisinde ise tat hücreleri vardır.
- Papillae filiformes: İpliksi
papiller. Daha uzunca ve kalın olanına papillae conicae denir.
- Papillae fungiformes: Mantar
şeklindeki papil türü.
- Papillae vallatae: Kısa ve daha
geniş fungiform (mantar şekilli) papilla
- Papillae lentiformes
- Papillae foliatae: Dilin arka yan
kenarında bulunan, tat tomurcuklarını içeren paralel yerleşimli çok
sayıda yapraksı mukoza kıvrımı.
- Tat tomurcuklar içerenler:
- Dilin ön bölümlerinde bulunan mantarsı papillalar (Özellikle süt
içtikten sonra daha da görünür hale gelirler)
- Diğerlerine göre daha büyük ve daha az sayıda olan çanaksı
papillala: Dilin arkasında ters bir V harfi biçiminde
dizilmişlerdir.
- Yapraksı papillalar: Dilin arka yanlarındadır. Mantarsı, çanaksı ve
yapraksıdırlar.
- Tat tomurcuğu içermeyenler:
- Sayıca en çok olan ipliksi papillalar (papillae filiformes):
Neredeyse dilin tüm yüzeyini kaplarlar ve dokunma duyusuyla ilgili
olarak görev yaparlar.
Folliculi linguales: Dil kümeleri. Dil mukozasının altındaki
tonsillaların meydana getirdiği tepemsi çıkıntılar. Ortalarında birer
oyuk/kanal bulunur.
Dil Kasları
XII. Kafa çifti olan N.hypoglossus tarafından innerve edilen sekiz adet
dil kası. İntrinsik kaslar dilin içinde yer alır. Ekstrinsik kaslar ise,
dil kemiği (os hyoideum) dan başlayıp dilde
sona ererler ve yine dilin hareketlerinden sorumludurlar.
Ekstrinsik (Dil dışında bulunan) dil kasları
- M. genioglossus
- M. hyoglossus
- M. palataglossus
- M. styloglossus
- M. chondroglossus
İntrinsik (Dilin gövdesi içinde bulunan) dil kasları
- M. longitidinalis superior
- M. longitidinalis inferior
- M. transversus linguale
- M. transversus enfilyoslam
Özellikleri
- Fonasyon. Konuşma seslerinin diğer fonasyon
organlarıyla birlikte oluşturmaya yardımcı olur.
- Tat alma: İnsan dilinin her yeri farklı tatları hisseder. Dil ucu
"tatlı", ucun hemen arkası
"tuzlu", dilin yanları "ekşi" ve arkası "acı"
tatlarını hisseden algılayıcılar barındırır.
- Besinleri ağızda çevirerek çiğnemeye yardımcı olur.
- Besinleri yutulmak üzere boğaza gönderir.
Orijinal kaynak: dil (organ). Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler